Naziv
"trbušni ples" potiče od francuskog izraza "Dance Du
Ventre", to znači "ples stomakom". Ovaj ples se naziva jos i
"orijentalni ples",a takođe i "Raks Sharqui", odnosno
"ples istoka"! U Grčkoj ga obično zovu "Cifte
Telli", a u Turskoj "Rakkase"! Srednjoistočni ples potiče
iz više različitih izvora. Tragovi plesa mogu se pronaći još u
Mesopotamiji, gdje su u hramovima pronađene gravure koje opisuju plesače.
Isti tip ovih gravura pronađen je i u Egipatskim hramovima koji datiraju još
od 1000 god. prije nove ere, kao i u Grčkoj. Mnogi vjeruju da je ovaj ples
nastao kao drevni ritual za plodnost i rađanje djeteta. Sveštenice su
nekada bile, takozvane, svete ljubavnice, koje su svojim plesom prizivale
Boginje plodnosti. Neki od tadašnjih pokreta identični su pokretima
koji se danas izvode u modernom srednjoistočnom plesu. Postoje zapisi
od nulte godine, koji opisuju plesačice sa Nila kao brzo vibrirajuće.Postojale
su čak i različite vrste plesačica. Ghawazee i Romske plesačice
su bile ulični izvodači bez naročitog obrazovanja. Druga vrsta
plesačica su bile Awalim. Almeh je bila žena učena umjetnosti plesa i
muzike. Često su svirale oud (muzički instrument sjeverne Afrike i
jugozapadne Azije sličan lauti) i često su dolazile sa listom pjesama
i poema koje bi mogle da izvode i recituju za publiku.Almeh izvodača ste
mogli imati i samo za vaše uši, u vašem domu, ali za veoma veliku cijenu.
Ustiz je bio neka vrsta menadžera ovim plesačicama. Ove dvije vrste plesačica
su imale veoma različite stilove plesa. Najčešće su ples
izvodile žene ženama, odvajanje polova i umotavanje žena velom uslovljavao je
Islam, što potiče još iz Vizantije. Tokom Otomanske vladavine u Egiptu je
došlo do povećanja turizma i broja vojnika. Ghawazee plesačice su u
ovome vidjele način zarade, te su pratile vojničke kampove i plesale
za vojnike. Osramoćen i ogorčen, tadašnji vladar, protjerao je
Ghawazee u Esnu (južni dio Egipta), da bi riješio problem. Za ovo vrijeme,
mnogi slikari, koje poznajemo kao Orijentalne slikare, posjetili su Egipat,
Maroko i Tunis. Naslikali su mnoga prelijepa djela, predstavljajuci plesačice
i hareme. Pošto ovim umjetnicima obično nije bio dozvoljen ulaz u hareme,
malo je vjerovatno da im djela opisuju stvaran haremski život. Koliko žena
poznajete koje se po ceo dan nage izležavaju pušeci šišu? I one su imale
vlastite živote. U 1880-im, ples zvani Salome Ples, napravio je bum u Evropi.
Ples je bio djelimično inspirisan od strane Mata Hari, koja se
predstavljala kao istočna plesacica, a, u stvari, više je bila slavna
striptizeta. U 1890-im, svjetski sajam je predstavio srednjoistočni ples
zapadnom svijetu. Ovaj ples je, da bi privukao pažnju ljudi, nazvan Trbušni
ples. U to doba bilo je veoma riskantno govoriti o ženskim kukovima zbog
dvosmislenog značenja, stoga, iako je belly (trbuh) bila zvučna reč,
to je bilo najdalje dokle
su mogli otići a da izbjegnu probleme. Tadašnje plesačice nisu bile
obučene poput današnjih. Bile su potpuno obučene u dugačke
haljine sa jednostavnim djelićem tkanine povezanim oko struka. Moderni
kostimi pojavili su se mnogo kasnije. Hollywood je bio začetnik ove
promjene. Kao i sve što dolazi iz Hollywood-a,kostimi su bili mnogo
glamurozniji. Stari hollywood-ski filmovi prikazuju žene u dvodijelnom kostimu
za ples, sastavljenog od šljateceg grudnjaka i pojasa. Poslednje dorade na
kostimu izvrešne su u Egiptu, gdje je pojas spušten na kukove. Ovako su
pokreti bili znatno izražajniji. U 1920-im, Egipat je, slijedeći američke
korake, počeo da snima filmove se plesačicama. To je bio začetak
koreografije na Srednjem Istoku, jer, prije toga ples je bio čista
improvizacija. Međutim, filmovi su učinili da plesačice,
nenaviknute da ponavljaju pokrete, izgledaju nespretno i neorganizovano, iako je
među njima bilo mnogo izvrsnih plesačica koje su se individualno mogle
zapaziti. Neke od najpoznatijih plesačica započele su karijeru u
Casino Opera, koji je okupio plesačice kao što su: Samia Gamal, Tahia
Kareoka, Nadia Afek... U SAD su plesačice počele da koriste veo kao
plesni rekvizit, a Samila Gamal je bila prva koja je takav ples predstavila
Srednjem Istoku. U stvari, veo je bio ideja njenog koreografa koji je tražio način
da što bolje izrazi gracioznost njenih ruku. Nema pisanih dokaza da su prije
ovoga plesačice koristile veo za ples, iako su Orijentalni slikari slikali
plesačice sa velom u rukama. Teško je reći da li su ove slike, kao i
mnoga djela Orijentalnih slikara, bile stvarne ili samo maštovite. U 1950-im,
noćni klubovi u Kairu rađaju neke od najvećih plesačica svih
vremena. Među njima su Souhair Zaki, Naha, Aza Zharif, Nagia Fouad, Nadia
Hamdi, Fifi Abdou, i Ragia Hassan. Nagia Fouad je takođe doprinijela
razvoju koreografije. Iako nije bila ekspert za improvizaciju, imala je smisla
za posao i unajmila koreografa. Medutim, u Egiptu, zbog uticaja Islama, došlo
je do pada interesovanja za ples. Ali, nova dva mjesta postaju centrima plesa.
Jedno od njih je Baharain, koji se zbog slabog uticaja Islama, pretvorio u
srednjoistočni Las Vegas. Drugi je Liban, na koji Islam takođe nije
imao mnogo uticaja. U Turskoj ples više liči na kabare. Plesačice su
veoma oskudno odjevene u zavodljivim haljinama. SAD su imale uticaj ne samo na
korištenje vela kao plesnog rekvizita, nego i na korištenje sablji i zmija.
Romi su vjerovatno dali najveći doprinos razvoju plesa. Nawar-i (indijska
riječ za Rome), su putovali iz Indije preko
Srednjeg Istoka i Evrope i zaustavili se u Španiji. Mnogi vjeruju da su Nawar-i
preci Ghawazee-a. Ako pažljivo posmatrate, i danas možete da primjetite sličnosti
između indijskog plesa i plesa Srednjeg Istoka. Srednjoistočni ples je
takođe preteča Flamenka. Flamenko i Hula ples su vjerovatno najsličniji
srednjoistočnom plesu; osnovna razlika između Flamenka i srednjoistočnog
plesa je što se kod Flamenka pažnja više posvećuje stopalima i rukama, a
kod srednjoistočnog kukovima.Srednjoistočni
ples je 70-ih u SAD zapao u krizu, ali danas se ponovo vraća zahvaljujući
filozofiji novog doba i umjetnicima poput Shakire. Ipak, na Srednjem Istoku,
ovaj, vjekovima star ples, gubi naklonost publike, uglavnom zbog pravila Islama,
ali i zbog činjenice da se mladi okrenu ovom plesu tek kad počnu da
stare. Oni vide ovaj ples kao ples svojih baka i stoga gube interesovanje. Iz
navedenih razloga cini se da će odgovornost očuvanja tradicije
srednjoistočnog plesa pasti na neke druge zemlje i narode.
Prema tome, i mi, koji danas pokušavamo da naucimo ovu vještinu plesa, treba
da ga prikazujemo u najboljem svjetlu, da bismo ga održali na kulturnom i
umjetničkom nivou.