NESTALI PAPIRI 

blank blank blank
paper top
 

Jedna od najkontraverznijih tema, u koje je Nikola Tesla bio umješan, je ono što se desilo od mnogih njegovih tehničkih i naučnih papira nakon što je umro 1943. Prije smrti, na vrhuncu Drugog svjetskog rata, on je tvrdio da ima savršeno oružje, kako ga je zvao "zraka smrti". Bilo je normalno da FBI i druge američke Vladine agencije budu zainteresovane u bilo kakve naučne ideje, koje se tiču oružja. Neki su se bojali da papiri ne padnu u ruke Sila osovine ili Sovjeta.

 

Jutro nakon izumiteljove smrti, njegov nećak Sava Kosanović je požurio u ujakovu sobu u hotelu New Yorker. Bio je budući jugoslovenski zvaničnik, za koga se sumnjalo da ima veze s Komunističkom partijom u svojoj zemlji. Kad je došao, Teslino tijelo je već bilo odneseno, a Kosanović je sumnjao da je neko već prošao kroz  efekte njegovog ujaka. Tehnički radovi su nedostajali, kao i crna sveska, za koju je znao da je Tesla imao, sveska s nekoliko stotina stranica, od kojih su neke bile obilježene "Vlada".

 

P.E. Foxworth, pomoćnik direktora Newyorškog FBI-a, je bio pozvan da istraži. Po Foxworthu, Vlada je bila "vitalno zainteresovana" da očuva Tesline radove. Dva dana nakon Tesline smrti, predstavnici kancelarije za vlasništvo stranih državljana, su došli u Teslinu hotelsku sobu i konfiskovali svu njegovu imovinu.

 

Dr. John G. Trump, elektro inžinjer iz Komiteta za nacionalnu odbranu, kancelarije za naučna istraživanja, je bio pozvan u kancelariju za vlasništvo stranih državljana da analizira Tesline papire. Nakon trodnevne istrage dr. Trump je zaključio:

 

Njegove [Tesline] misli i trud tokom, najmanje, zadnjih 15 godina su primarno bili spekulativne, filozofske i nešto promocionalne prirode, često se baveći bežičnim prenosom struje; ali papiri nisu uključili nove, zvučne, radne principe ili metode za realizaciju takvog cilja.

 

Upravo poslije Drugog svjetskog rata, novo interesovanje u oblasti mlaznih oružja se javilo. Kopije Teslinih papira, u vezi s time su bili poslani vazdušnoj bazi Patterson u Daytonu, u Ohiou. Operacija pod imenom "Projakt Nick", pod vodstvom brigadnog generala L.C. Craigiea je trebala da ispita izvodljivost Teslinog koncepta. Detalji eksperimenata nikad nisu bili objavljeni, a projekat je odjednom prestao raditi. Ali nešto se čudno desilo. Kopije Teslinih papira su nestale i niko ne zna šta se s njima desilo.

1952, Teslini ostaci radova i vlasništvo su dati Savi Kosanoviću i vraćeni u Beograd gdje je formiran muzej u naučnikovu čast. Mnogo godina, pod Titovim komunističkim režimom, je bilo ekstremno teško za zapadne novinare i učenjake da dobiju pristup Teslinoj arhivi u Jugoslaviji; čak i onda kad im je bilo dozvoljeno da pogledaju odabrane papire. Ovo nije bio slučaj sa Sovjetskim naučnicima koji su dolazili u delegacijama tokom 1950-ih. Zabrinutost se povećala 1960, kad je sovjetski premijer Hruščov objavio Vrhovnom Sovjetu da ima "novo i fantastično oružje u slučaju nužde". Rad na mlaznim oružjima se nastavio i u Sjedinjenim Državama. 1958, iniciran je tajni projekat "Klackalica" u Lawrence Livermore laboratoriji da razvije novo oružje sa zrakom. Nkon više od deset godina i dvadeset sedam miliona dolara, projekat je bio napušten zbog "visokih troškova povezanih s implementacijom, kao i zbog teških tehničkih problema povezanih s širenjem zraka u dalekim razmjerama uz atmosferi". Naučnici u tom projektu nisu imali znanje Teslinih radova.

 

Kasnih sedamdesetih, došlo je do straha od mogućeg sovjetskog tehničkog prodora. Neki američki vojni analitičari su zaključilli da je u izgradnji velika laboratorija za mlazno oružje u južnoj Rusiji.

 

Američki odgovor ovom "tehnološkom iznenađenju" je Strateška odbrambena inicijativa, koju je pokrenuo predsjednik Ronald Reagan 1983. Timovi vladinih naučnika su bili požurivani da "svoje velike talente stave u korist ljudske rase i svjetskog mira, da daju Sjedinjenim Državama planove, koji će ona nuklearna oružja staviti u zastarjele. "

Danas, nakon pola vijeka istraživanja i milijardi dolara investicija, projekat se smatra neuspjehom, i još nema realnih planova odbrane od napada nuklearnim raketama.

 

 
Život i rad    
paper right
paper bottom
blank
Tesla's suite at the hotel New Yorker following his funeral, 1943
blank

Hotel New Yorker, nakon Tesline smrti, 1943.

Articles in Tesla's hotel room after his death

Stvari u Teslinoj sobi nakon smrti

A model of Tesla's remote-controlled boat
blank

Model Teslinog broda u muzeju u Beogradu

Library archives at the Tesla Museum in Belgrade, Yugoslavia
blank

Teslina arhiva u muzeju u Beogradu

Komemorativna ploča Nikole Tesle u hotelu New Yorker

Death mask of Nikola Tesla

Posmrtna maska Nikole Tesle

stripes

Primjeri Teslinih dokumenata u FBI-ovoj arhivi

Dokument1
Dokument2
Dokument3
Dokument4
Dokument5
Dokument6
stripes