Ko je pronalazac automobila?
Nasuprot mnogim drugim znacajnim otkricima, niko se ne moze pohvaliti da je sam “izmislio” autombil. Da bi se napravio danasnji, ovako savrsen automobil, trebalo je da se ostvare ideje mnogih ljudi u nizu godina.
Koliko znamo prvo kopneno vozilo koje se samo kretalo pomocu masine napravio je 1769. god. Francuz Nikola Kinjo. Bila su to nezgrapna kola na parni pogon, sa tri tocka i ogromnim kotlom. Postizala su brzinu od 5km/h, a morala su se puniti gorivom svakih 25km/h.
Godine 1789. Amerikanac Oliver Evans prvi je u Americi patentirao pronalazak vozila na sopstveni pogon. To su ila kola na cetiri tocka; na zadnjem dijelu imala se tocak sa loptama, tako da su se mogla kretati i po kopnu i po vodi. Bila su teska 21 tonu.
Prva kola sa benziskim motorom povezao je 1887. Njemac Gotlib Dajmler. U Americi je prvi automobil sa benziskim motorom napravljen 1892. godine. Tek kada su automobili sa uspjehom poceli da prevaljuju kilometre, ljudi su obratili paznju i na njihovu udobnost i jacinu.
Jesu li prvi avioni letjeli daleko?
Od najstarijih vremena jedan od velikih covjekovih smova je bio da pronadje sredstvo kojim bi se vinuo u vazduh.
Godine 1784. izvrsena su prva polijetanja balona napunjenih vodonikom, najlaksim gasom. 1903. god. braca Rajt (Wright) iz Amerike konstruisali su prvu jednostavnuletjelicu kojom su, poslije mnogo pokusaja, uspjeli da izvedu let od 255 metara, za 59 sekundi. Poslije toga, i prvi avioni obavljali su prilicno kratke letove, jer su im motori bili slabe snage.
Moze se reci da prvi avioni postoje od prve decenije ovoga vijeka. Godine 1909. Francuz Blerio (Blériot) prvi je preletjeo Lamans.
Dragana Vasić
design: Đorđe Dragojević
i Branko Đurđević
OŠ "Miloš Crnjanski"