SNAJPERI
Snajperi
I ako je od prve primjene snajperske puške
prošlo više od osam decenija , malo je ljudi kod nas, u našim oružanim snagama i
u vojsci, koji su rukovali tom vrstom puške .Naravno ratovi su ta nesretna
prilika da se mnogo šta provjerava praktičnom upotrebom, pa i snajperska puška,
koja koja se u minulom ratu u Bosni užasno „proslavila „ !
Britanska armija je u Prvom svetskom ratu uvela u operativnu upotrebu to vrlo
efikasno vatreno oružje- poluautomatsku pušku sa optičkim nišanom, nišanskom
spravom koja znatno povećava vidljivost ciljeva i time i preciznost gadjanja .U
pitanju su nišanske sprave „ durbini“, koji deset i više puta povećavaju
vidljivost cilja ,odnosno mete.
Već u početku Britanci su znali da to oružje nije za svakog borca, pa su
snajperima naoružavali samo precizne , prirodno sigurne strijelce,hladnokrvne
prije svega , lukave , strpljive i izuzetno hrabre borce.
Nema savremene armije u svijetu u cijem naoružanju nisu snajperske puške,
odnosno snajperske grupe za likvidiranje živih (pojedinačnih i grupnih ) ciljeva
, posebno u naseljenim mjestima .
To su puške uglavnom poluautomatskog dejstva, sa okvirima od pet do dvanaest
metaka , a najefikasnije su na daljinama do 800 metara daljine , ali to su puške
osrednjih vrednosti nišanskih sprava, dok su one sa vrlo preciznim nišanskim
spravama efikasne i do 1800 metara.Dakle , efikasnost najviše zavisi od kvliteta
optičke sprave , ali i tačno odredjene udaljenosti cilja.
Poznata je njemačka snajperska puška „AW-2000“, kojom se cilj uvećava i do deset
puta zbog najbrojnijeg korištenja u ratu u Bosni .Kako je vrlovažno odredjivanje
udaljenosti cilja, proizvodjači uporno rade na razvoju minijaturnih laserskih
daljinomera , u cemu bi istakao
Njemačku firmu „Mauzer“.Municija za snajpersku pušku se razlikuje po kalibru,
koji odredjuju proizvodjači.Tako proizvodjači na zapadnom tržištu imaju municiju
kalibra 7,62x51mm.Izuzeci su Francuzi, koji imaju i municiju kalibra
7,5x54mm.Ruska puška SVD ima municiju kalibra 7,62x54mm.Istina , ti podaci
vjerovatno više i nisu isti , bar za desetak proteklih godina , kada je
verovatno nešto više na tome radjeno ,jer rat je izazov i za dostignuće u tom
pogledu.
Što se tiče proizvodjača bivše Jugoslavije, Crvena zastava proizvodi PASnP M-76
kalibra 7,9mm i istih tehničkih izvedbi u kalibru 7,62mm, tu je i dalekometna
puška M-93 u kalibru 12,7mm poznata pod nazivom „Crna Strela „ .
Preciznost oružja se mijenja sa brojem ispaljenih metaka , a dosadašnji
rezultati provere pokazuju da se preciznost smanjuje , ali nebitno , poslije
10.000 ispaljenih metaka .Nakon deset do dvadeset hiljada ispaljenih metaka
preciznost se smanjuje za priblizno 10% .
Teška snajperska puška M93 "Crna Strela" razvijena je u "Zastavi" iz Kragujevca početkom devedesetih godina. U naoružanje Vojske Jugoslavije uvedena je 1998. godine, a korišćena je u borbenim dejstvima na Kosovu, na jugu Srbije i u Makedoniji. Puška M93 je namenjena za gađanje ciljeva na otvorenom prostoru i u neoklopljenim vozilima na daljinama do 1500 m i ciljeva u lakooklopljenim vozilima i iza zaklona na daljinama do 800 m. Pored uništavanja žive sile, "Crna Strela" se može koristiti i za dejstvo protiv ciljeva kao što su neoklopljena i lako oklopljena vozila, prizemljeni vazduhoplovi, radari i druga elektronska oprema, centri veze i komandna mesta. Efikasna je i u borbi protiv neprijateljskih snajperista."Crna Strela" je repetirka, koncepcije zasnovane na Mauzerovom sistemu. Puška je razvijena u dva kalibra - Vojska Srbije i Crne Gore koristi varijantu kalibra 12,7 x 108 mm (ruski metak za teške mitraljeze DŠK i NSV, dok je za izvoz namenjena verzija prilagođena američkom metku 12,7 x 99 mm (metak za mitraljez Browning M2HB). Teška cev izrađena je od hrom-nikl-vandijum čelika koji se koristi za izradu topovskih cevi. Oružje se puni okvirom kapaciteta pet metaka. Energija trzanja ublažena je postavljanjem dvokomorne gasne kočnice na usta cevi i ugradnjom dva amortizera u kundak.Puška je opremljena optičkim nišanom "Zrak" M94 8x56, a mehanički nišani ne postoje. Na oružje je ugrađen dvonožac kao i preklapajuća ručica za lakše nošenje.