Matriks, još brži i žešći
Holivudski producenti, svjesni činjenice koliko su filmski serijali popularni kod najšire publike, posljednjih godina ovu formu eksploatišu do maksimuma, o čemu, između ostalog, svjedoče i novi nastavci „Ratova zvijezda“, „Gospodara prstenova“, te filmske verzije priče o malom čarobnjaku Hariju Poteru.
Film „Matriks“ je, međutim, i nastao s predumišljajem da najavi serijal, a fanovima ove naučnofantastične priče su još 1999. godine obećana dva nastavka. Naime, premijera drugog dijela ovog serijala, filma „Matrix Reloaded“ braće Lerija i Endija Vašovski biće održana 15. maja 2003. godine, a producenti obećavaju da će samo nekoliko mjeseci docnije, kažu najviše za šest mjeseci (što je do sada nezapamćeno) uslijediti i premijera trećeg dijela sage - „Matrix Revolutions“.
Kontradiktorne informacije o novom nastavku megahita „Matriks“, koji je u svijetu zaradio više od 459 miliona dolara, podgrijevala je i pojava lažnih scenarija za film, koji su se u velikom broju pojavljivali na internetu, kao i činjenica da su kreatori „Matriks“ sage poznati po tome da rijetko govore o svom projektu. Naime, dok „misteriozna“ braća Vašovski uopšte ne kontaktiraju s medijima, čuveni producent Džoel Silver (čije je ime pouzdana garancija uspeha svakog filma na bioskopskim blagajnama) samo je još više mistifikovao priču izjavom da „dva nastavka nisu odvojeni dijelovi, već veliki film podjeljen na dve epizode“. U isti mah, i glumci kao da su se zakleli na ćutanje.
Ipak, moguće je pronaći put do tačnih informacija i nekako sastaviti slagalicu. Novi „Matriks“ je nastajao na različitim lokacijama, a snimanje (koje je trajalo više od 200 dana) započeto je marta 2001. godine u Ouklandu, u Kaliforniji. Za izradu specijalnih efekata u prvom dijelu „Matriksa“ upotrebljene su revolucionarne tehnologije, što je potaklo mnoge umetnike na istraživanje tehnologija za sledeći nastavak.
Uspjeh „Matriksa“ najprije se zasniva na činjenici da je u pitanju djelo autentične i privlačne estetike koja se inicijalno bazira na stripovskoj ikonografiji. Sinkretizam (strip, japanski animirani filmovi, poznati kao Mange i mnogo šta drugo) na planu forme, kao i precizno razrađena mitologija na nivou sadržine, garancija su uspjeha „Matriksa“. Osim toga, priča „Matriksa“, baš kao svojevremeno i priča „Ratova zvezda“, ima takozvanu spiritualnu dimenziju. Novi nastavak „Matriksa“ dodatno produbljuje i dimenziju „matriks filozofije“ koja ispituje različite nivoe realnosti, vešto se poigravajući s konceptom „život je san“.
Birajući glumce za prvi dio „Matriksa“, braća Vašovski nisu željela da imaju posla s velikim holivudskim zvijezdama. Naprotiv, osim Kijanu Rivsa i Lorensa Fišburna, ostali glumci su se proslavili upravo ovim filmom.
U nastavku pratimo dalju sudbinu junaka iz prvog dijela, a u igri će im se pridružiti i niz zanimljivih sporednih likova (ulogu Persefone, recimo, igra Monika Beluči). Dakle, Neo je i dalje Kijanu Rivs („Brzina“, „Drakula“, „Moj privatni Ajdaho“), a „Matrix Reloaded“ istražuje (ili otkriva?) da li je Neo zaista novi Mesija. Triniti je Keri En Mos, a Morfijusa, vođu underground vojske Zajona koja se bori sa snagama Matriksa, glumi Lorens Fišburn. Među „agentima“ se i dalje ističe Smit, kojeg igra Hugo Viving.
Radnja filma „Matrix Reloaded“ se odvija za samo 72 sata, koliko je Neu potrebno da spase populaciju Zajona. Ova priča, međutim, ima i dublju emotivnu dimenziju, jer za naznačeno vrijeme Neo mora da spase Triniti mračne sudbine koju joj predviđa u snovima. Za razliku od emotivno snažne platonske veze koju su Triniti i Neo imali u prvom dijelu, ovoga puta na scenu stupa - seks. No, i fizička dimenzija ljubavi, kao novi momenat u „Matriksu“, ima izvesnu mističnu i ritualnu dimenziju. U drugom delu ni Morfijus neće ostati usamljen; pojaviće se, naime, njegova bivša ljubav koju igra Džada Pinket Smit (privatno supruga glumca Vila Smita).
Revolucija koju je na tehnološkom planu izazvala pojava prvog dela „Matriksa“ (u kombinaciji s koreografisanim akcionim scenama) poslednjih godina je postala kliše. Sam producent filma Džoel Silver je koristio slične efekte u filmu „Sabljarka“, a poznate su i parodije u filmovima „Šrek“ i „Mrak film“. Čak su se i domaći filmski umetnici poigravali s „matriks fazonima“, kao što je to bio slučaj u spotovima domaćih pop i folk pevača, te u filmu „Ona voli zvezdu“ Marka Marinkovića.
Baš zato su braća Leri i Endi riješila da idu korak dalje u razvijanju svojih ideja. Pošto su zaključili da ih je očigledno vrlo lako imitirati, odlučili su da sličnu mogućnost ovoga puta potpuno eliminišu, pa su za potrebe svojih filmova „Reloaded“ i „Revolution“ kreirali potpuno novu tehnologiju koja im omogućava da urade stvari koje još niko do sada nije načinio.
U nastavcima „Matriksa“ producenti obećavaju još više akcije, još složenije kompjuterske trikove, još žešće jurnjave kolima, još atraktivnija letenja (Neo navodno leti brzinom metka), pa i još morbidnija kloniranja (Agent Smit i njegova grupa stiču mogućnost da se kloniraju, „kopiraju“ pobunjenike, a posebno je napeta scena u kojoj se Smit klonira u dvanaest replika i svi ti klonovi napadaju nesrećnog Nea). Jurnjava kolima snimana u Ouklandu na specijalno konstruisanom autoputu traje čak čitavih petnaest minuta. Novi negativci su i Albino blizanci koji mogu da se materijalizuju i dematerijalizuju (nekad su ljudi od krvi i mesa, a katkad su sasvim eterični).
No, tokom snimanja filma „Matrix Reloaded“ dogodile su se i dve tragedije. Najprije je u avionskoj nesreći stradala glumica i pjevačica Alaja, koja je trebalo da igra ulogu pobunjenice Zee, pa su autori sve njene scene snimili s Nonom Gej. Zatim je Glorija Foster, koja igra proročicu, umrla od komplikacija izazvanih dijabetesom. Njene scene u nastavku „Reloaded“ su bile potpuno završene, ali za „Revolution“ će braća Varšovski morati da smisle nova rešenja.
O popularnosti „Matriksa“ dovoljno svedoče reči tvorca „Ratova zvijezda“, slavnog reditelja Džordža Lukasa, povodom premijere svog filma „The Phantom Menace“ (koji je kao i „Matriks“ izašao 1999. godine). Za svoje čedo Lukas kaze da nije bio dovoljno uzbudljiv akcioni film koji bi zadovoljio njegove fanove. „Oni su zapravo željeli da gledaju ‘Matriks’“, dodao je Lukas.
Ostaje, međutim, pitanje da li će nastavci „Matriksa“ ponoviti uspjeh prvog dijela trilogije, odnosno da li će se milioni dolara potrošeni na snimanje ovog filma (pominje se neprovjerena suma od 345 miliona, što bi ipak bilo malo pretjerano) vratiti preko bioskopskih blagajni. Jer, u filmskoj industriji uspjeh na blagajnama je i jedina prava mjera kvaliteta